Kontrola i dbanie o bezpieczeństwo w pracy to jedno z najważniejszych zadań – zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Niekiedy jednak nawet w najlepiej zabezpieczonym środowisku może dojść do niespodziewanego wydarzenia, a w konsekwencji wypadku w pracy. Na tę okoliczność każdy z nas powinien wiedzieć jakie przysługują mu prawa, ale również jakie ciążą na nim obowiązki.

Czym dokładnie jest wypadek przy pracy?

Nie każdy z wypadków, który wydarzył się w czasie pracy, definiować możemy konkretnie jako wypadek przy pracy. Z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wiemy, że tego typu zdarzenie spełniać musi 4 określone warunki. Musi być ono:

• nagłe
• wywołane przyczyną zewnętrzną
• powodujące uraz albo śmierć
• nastąpić w związku z pracą

Pomimo że w teorii definicja ta brzmi prosto i zrozumiale, to w praktyce szczególnie ostatni jej punkt sprawiać może problemy. Dużo miejsca do interpretacji pozostawi kwestia czy zdarzenie, do którego doszło miało, czy nie miało związek z pracą.

Wypadek w pracy – kiedy mamy z nim do czynienia?

Z roku na rok coraz większą wagę przykładamy do odpowiednich warunków i bezpieczeństwa w pracy. Jednak dane z Głównego Urzędu Statystycznego pokazują, że liczba zgłoszonych wypadków nadal jest spora. Tylko w 2020 roku poważne obrażenia odniosło prawie 63 tys. pracowników – a ich faktyczna liczba może być o wiele wyższa.

Główne kryteria, które sprawiają, że zdarzenie może być uznane za wypadek w pracy:

• nastąpiło ono podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych
• miało miejsce w czasie lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy – nawet bez ich polecenia
• wydarzyło się podczas pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy

Dodatkowo zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych do wypadku przy pracy dojść może także w momencie, gdy pracownik:

• przebywa w podróży służbowej
• odbywa szkolenie w zakresie powszechnej samoobrony
• wykonuje zadania zlecone przez działające u pracodawcy organizacje związkowe

Jakie obowiązki wynikają z wypadku przy pracy?

Pamiętajmy, że to pracodawca odpowiedzialny jest za zapewnienie właściwych warunków pracy. Mówią nam o tym artykuły 15 oraz 207 Kodeksu Pracy.

Jednak jeśli dojdzie do wypadku, pracownik ma obowiązek (jeżeli pozwala na to jego stan zdrowia) zgłosić zajście przełożonemu. Taki sam obowiązek spoczywa na świadkach zdarzenia. Muszą oni również udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy oraz ostrzec współpracowników i każdą inną osobę znajdującą się w rejonie zagrożenia o ewentualnym, istniejącym niebezpieczeństwie.

Wypadek w pracy – i co dalej?

Jeżeli zdarzenie spełni warunki wypadku przy pracy i nie wynikało z umyślnej winy pracownika, poszkodowanemu przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Warto również pamiętać, że jeżeli w wyniku zdarzenia poszkodowany poniósł śmierć, odszkodowanie należy się członkom jego rodziny – może otrzymać je małżonek, dzieci lub rodzice.

W większości przypadków pieniądze z tytułu odszkodowania czy np. renty wynikającej z konsekwencji powypadkowych wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Czasem jednak to pracodawca ponosi koszty związane z wypadkiem przy pracy. Jeżeli doszło do zaniechania z jego strony, poszkodowany ma prawo pociągnąć pracodawcę do odpowiedzialności cywilnej i między innymi wystąpić o zadośćuczynienie czy też rekompensatę kosztów leczenia (odszkodowanie).

Dochodzenie własnych praw, szczególnie gdy mierzymy się z powypadkowymi konsekwencjami, może być trudne. Nie warto jednak pozostawiać spraw samych sobie. Nasi eksperci pomogą w walce o odszkodowanie w starciu z ubezpieczycielami i w powrocie na drogę spokoju.